فرایند تحلیل: روش‌های تحلیل كه كم و بیش از نقد ادبی یا نقد تاریخی انشعاب یافته‌اند را می‌توان در بررسی متون نوشتاری مورد استفاده قرار داد. در سطور پیشین به دو نوع روش تحلیل اشاره كردیم؛ روش محتوایی یا تاویلی - هرمنوتیك- روش ساختاری. بدیهی است بر حسب موضوع یا شكل واحد مورد تحلیل، نوع كاربری روش تحلیل تغییر می نماید. در تفسیر عكس ها یا نگاره ها به نحوی عمل می شود كه تا حدی مشابه تحلیل و تفسیر متون نوشتاری است. در هر حال، در داخل هر یك از روش هایی كه برای تحلیل برگزیده می شوند، با توجه به فرضیه مطرح شده- چنانچه فرضیه‌ای عنوان شده باشد- انتظارات یا دیدگاهها، تعریف و طبقه‌بندی می‌شوند.به عبارت دیگر چهارچوب كلی خواسته‌ها یا تحلیل، مشخص و تعریف می‌گردد. در انواع بررسی‌های خالص كه بدون فرضیه صورت می‌گیرد، مقوله بندی یا تعیین قالب‌های تحلیل، بر حسب زمینه‌ها و ابعاد موضوعی تشكیل دهنده متن از یكدیگر بازشناخته می‌شوند و در رده‌ها یا طبقه‌های متفاوتی قرار می‌گیرند. به گفته برلسون (borlesson) مقوله های چه گفته شده است؟ از مقوله‌های چگونه گفته شده است؟ متمایز می‌گردد.